Transformacja górnictwa wyzwaniem dla samorządów

Od 2020 roku trwają prace nad przygotowaniem do uruchomienia Mechanizmu Sprawiedliwej Transformacji, w ramach którego mają być wdrażane instrumenty finansowe, w tym Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, obejmujący dotacje dla podregionów dotkniętych skutkami transformacji węglowej. Małopolska Zachodnia jest jednym z sześciu regionów w Polsce, które będą mierzyć się ze skutkami tych przeobrażeń. Stojąc w obliczu nieuchronnej dekarbonizacji samorządy powiatu oświecimskiego i Andrychowa podjęły współpracę celem przygotowania założeń projektu, pozwalającego na bezpieczne przejście przez proces transformacji górnictwa, minimalizowanie negatywnych skutków społeczno-gospodarczych, przy jednoczesnej poprawie jakości powietrza w naszym regionie.

Projekt „Zielona Oaza Innowacji” to oddolna inicjatywa 10 samorządów oraz kilku podmiotów gospodarczych z obszaru powiatów oświęcimskiego i wadowickiego. W prace trwające od końca 2020 roku zaangażowani byli przedstawiciele gmin: Andrychów, Brzeszcze, Chełmek, Kęty, Osiek, Oświęcim, Przeciszów, Polanka Wielka, Zator oraz miasta Oświęcim, a także Centrum Biznesu Małopolski Zachodniej, Miejski Zakład Komunikacji w Oświęcimiu, Komunikacja Beskidzka, Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej, spółka ENWOS, Fabryka Maszyn i Urządzeń Górniczych OMAG oraz spółek PROTECH i ADAMEX.

Podczas kilkunastu spotkań on-line wypracowano założenia projektu „Zielona Oaza Innowacji”. W efekcie identyfikacji potrzeb i problemów związanych z procesem transformacji energetycznej regionu, wypracowano sześć segmentów, będących odpowiedzią na wyzwania związane z aktywizacją zawodową, potrzebą inwestowania w zasoby ludzkie, wsparciem dla przedsiębiorstw, w tym w łatwiejszym dostępie do zwrotnych instrumentów finansowych, zagospodarowaniem terenów poprzemysłowych oraz terenów tracących swoje funkcje w związku z dekarbonizacją, a przede wszystkim z dążeniem do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Obszary interwencji, w ramach których samorządy realizować będą przesięwzięcia, dotyczą rozbudowy stref gospodarczych, tworzenia nowych miejsc pracy, budowy farm fotowoltaicznych, zeroemisyjnego transportu (zakup autobusów, budowa "inteligentnych przystanków", budowa stacji ładowania samochodów elektrycznych), jak również termomodernizacji i instalowania systemów odnawialnych źródeł energii na obiektach użyteczności publicznej oraz budynkach mieszkalnych, jednorodzinnych.
Szacunkowa wartość zaplanowanych inwestycji to 445 milionów złotych. Zgodnie ze wstępnymi założeniami Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji umożliwi pozyskanie dofiansowana na poziomi ok. 85%, tj. 378,2 miliona złotych. Harmonogam czasowy realizacji obejmuje lata 2022 – 2030.

Gmina Brzeszcze zgłosiła propozycje w ramach dwóch segmentów. Segment "Zielony Ład" - termomodernizacja hali sportowej i budynku domu ludowego w Skidziniu oraz uruchomienie programu dotacji dla mieszkańców do montażu instalacji fotowoltaicznych. Segment "Networking transportowy" - budowa stacji ładowania samochodów elektrycznych, budowa "inteligentnych przystanków".
Projekty te są komplementarne w stosunku do głównego przedsięwzięcia planowanego do realizacji w ramach FST - „Rewitalizacja nieczynnej Kopalni Węgla Kamiennego Brzeszcze Wschód z otoczeniem – wdrożenie modelu przejścia na neutralną dla klimatu gospodarkę o obiegu zamkniętym” - KLIKNIJ.

15 marca 2021 roku na Zamku w Oświęcimiu miało miejsce uroczyste podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji", który następnie zostanie przekazany wicemarszałkowi Tomaszowi Urynowiczowi – pełnomocnikowi Zarządu Województwa Małopolskiego do spraw Sprawiedliwej Transformacji oraz Iwonie Gibas z Zarządu Województwa.

Projekt „Zielona Oaza Innowacji” odpowiada na problemy i wyzwania transformacji energetycznej przedstawione w „Założeniach do Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji Małopolski Zachodniej”, które Zarząd Województwa Małopolskiego skierował w piątek 12 marca do nieformalnych konsultacji społecznych.

„Założenia do Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji Małopolski Zachodniej stanowią wstęp do opracowania właściwego Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji dla Małopolski Zachodniej. Przedstawienie docelowego projektu Planu do formalnych konsultacji społecznych planowane jest na przełomie maja i czerwca br. Jednak już teraz chcemy skierować do Państwa dokument, który określi planowane cele i kierunki transformacji energetycznej regionu” - podkreślił wicemarszałek Tomasz Urynowicz.

Dokument „Założenia do Terytorialnego Planu Sprawiedliwej Transformacji Małopolski Zachodniej” zamieszczony został na stronie internetowej www.malopolska.pl – KLIKNIJ.
Zainteresowane zagadnieniem osoby i podmioty mogą wnosić uwagi, propozycje i uzupełnienie w terminie do 26 marca 2021 roku, za pośrednictwem formularza internetowego – KLIKNIJ

Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"
Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"
Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"	Podpisanie projektu "Zielona Oaza Innowacji"